Για την Εκκλησία μας, το φαινόμενο των αιρέσεων δεν είναι κάτι καινούργιο.  Ήδη από τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους παρουσιάστηκαν αιρέσεις και σχίσματα που πολλές φορές την απασχόλησαν. Οι αιρέσεις υπήρξαν το κύριο αίτιο σύγκλησης των τοπικών και οικουμενικών συνόδων, αλλά και πρόκληση για την ανάπτυξη της πατερικής θεολογίας.

Το σύγχρονο όμως φαινόμενο της πλάνης και της αιρέσεως διαφέρει από τα προηγούμενα τόσο σε έκταση όσο και μορφή. Οι σύγχρονες αιρέσεις είναι πολυάριθμες, δεν εκδηλώνονται πάντα ως θρησκευτικές αιρέσεις ούτε αντιπαρατίθενται όλες πολεμικά έναντι της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας. Πολλές φορές εμφανίζονται μάλιστα και με Ορθόδοξα προσωπεία ή χρησιμοποιούν χριστιανική ορολογία και χριστιανικά κείμενα, διαστρεβλώνοντας την έννοια και το περιεχόμενό τους. Έτσι επιτυγχάνουν συχνά να παραπλανήσουν τους Ορθοδόξους Χριστιανούς ή να τους οδηγήσουν σε σύγχυση, διαβρώνοντας το Ορθόδοξο φρόνημά τους. Οι χρησιμοποιούμενοι διεθνώς όροι για τις ομάδες αυτές είναι "σέκτες" (sects) ή "λατρείες" (cults). Στην Ελλάδα επικράτησε να τις χαρακτηρίζουμε ως "νεοφανείς αιρέσεις" ή "παραθρησκευτικές ομάδες".

Η προσπάθεια για την περιφρούρηση του πληρώματος της Εκκλησίας από την επίδραση των αιρέσεων και των παραθρησκειών προϋποθέτει:

1. την σωστή γνώση των διδασκαλιών, μεθόδων, λατρειών και δομών τους και

2. την πλήρη γνώση της Ορθόδοξης διδασκαλίας και της ζωής της Εκκλησίας, για να είναι δυνατή η σωστή οριοθέτηση της πίστης μας έναντι των ομάδων αυτών.